نظافت به‌عنوان یک حرفه، نیازمند دانش و مهارت‌های خاصی است که در حال حاضر، با توجه به استانداردهای بهداشتی بالا و پیشرفت تکنولوژی‌های نظافتی، این نیاز روزبه‌روز بیشتر احساس می‌شود. این حرفه دیگر تنها به تمیزی و نظم محدود نمی‌شود و نیازمند رویکردی تخصصی و علمی است که از فناوری‌های نوین تا استفاده صحیح از مواد شیمیایی را در بر می‌گیرد. در این مقاله، به بررسی ابعاد مختلف این حرفه می‌پردازیم و اهمیت دانش تخصصی در انجام آن را شرح می‌دهیم.
نظافت حرفه‌ای: مبانی آن
نظافت حرفه‌ای به‌دور از صرفاً تمیزی ظاهری، مستلزم دانشی است که فرد را از یک نظافت‌کننده معمولی متمایز می‌کند. یک نظافت‌چی حرفه‌ای باید قادر باشد انواع آلودگی‌ها (چربی‌ها، گرد و غبار و آلودگی‌های نامرئی) را تشخیص داده و روش مناسب برای هرکدام را اعمال کند. همچنین باید انواع سطوح مختلف (سنگ‌های طبیعی، چوب، سطوح بافته‌شده و…) را بشناسد تا از آسیب به آن‌ها جلوگیری کند. این فرد باید نحوه تطبیق مواد شوینده با pH سطوح را نیز بداند، به‌طوری‌که از محصولات خنثی، اسیدی و قلیایی در مکان‌های صحیح استفاده کند.
نظافت حرفه‌ای تنها محدود به استفاده از دستگاه‌های مکانیزه نیست. حتی نظافت دستی و استفاده از تجهیزات ساده مانند چرخ‌دستی‌ها نیز می‌تواند حرفه‌ای باشد. چیزی که این فرآیند را متفاوت می‌کند، روش و تکنیک‌های مورد استفاده است. نظافت دستی یا عمومی شامل مراحل مختلفی مانند تمیز کردن سطوح بالا، گردگیری، شستشوی کف با سیستم سطل دوگانه و حرکت S شکل، و جاروکشی است. ترتیب انجام این مراحل به‌طور مستقیم بر کیفیت نتیجه تأثیر می‌گذارد.
گندزدایی و ضدعفونی
پس از دوران پاندمی، گندزدایی و ضدعفونی در نظافت حرفه‌ای اهمیت زیادی پیدا کرده است. این دو عملیات با هم تفاوت دارند و نمی‌توان آن‌ها را به‌جای یکدیگر استفاده کرد. فردی که به‌طور حرفه‌ای نظافت می‌کند، باید تفاوت میان شستشو، ضدعفونی، گندزدایی و استریلیزه کردن را بشناسد و درک صحیحی از بکتری‌ها، ویروس‌ها، محصولات PMC و بیوسایدها داشته باشد.
مواد شوینده
یکی از اصول اساسی در نظافت حرفه‌ای، شناخت و تمایز میان انواع آلودگی‌ها و سطوح مختلف است تا از مواد شوینده مناسب استفاده شود. مواد شوینده می‌توانند اسیدی، خنثی، قلیایی یا حلال باشند. این مواد از طریق روش‌های مختلفی مانند حل‌سازی، سولووشن یا صابون‌سازی عمل می‌کنند. بنابراین، لازم است که کارشناس نظافت با روش‌های استفاده، غلظت‌ها و دوزهای صحیح این مواد آشنا باشد. علاوه بر این، مواد شوینده می‌توانند خطرناک باشند و لذا آگاهی از نشانه‌ها و خطرات مواد شیمیایی ضروری است.
نظافت مکانیزه
نظافت حرفه‌ای همچنین با استفاده از دستگاه‌های مکانیزه انجام می‌شود: جاروبرقی‌ها، جاروبرقی‌های خشک و مرطوب، دستگاه‌های شستشوی فرش، اسکرابرها، ماشین‌های سوییپر و… هر دستگاه نیازمند شناخت درست برای انتخاب مناسب‌ترین دستگاه متناسب با نیاز و شرایط است.
مدیریت پسماند
مدیریت پسماند نیز از وظایف اساسی یک متخصص نظافت حرفه‌ای است. فرد باید توانایی تفکیک و جمع‌آوری صحیح پسماندها را داشته باشد تا از پخش و آلودگی محیط جلوگیری کند.
پایداری در نظافت
امروزه، نظافت به شیوه‌ای که آسیب به محیط زیست وارد نشود، ضروری است. یک نظافت‌چی حرفه‌ای می‌داند که چه مقدار مواد شوینده باید استفاده شود، چطور آن‌ها را رقیق کند، چه مقدار آب مصرف کند و چطور پساب‌ها را دفع نماید. این اقدامات نه‌تنها باعث بهینه‌سازی عملکرد نظافت می‌شود، بلکه تأثیرات زیست‌محیطی را نیز کاهش می‌دهد.
امنیت و سازماندهی در نظافت
تمامی مهارت‌های گفته‌شده باید در یک محیط امن انجام شود. رعایت اصول ایمنی در هنگام کار با مواد شیمیایی و تجهیزات نظافت، همچنین سازماندهی کار برای اطمینان از انجام صحیح فرآیندها و جلوگیری از آسیب‌های احتمالی، از اهمیت بالایی برخوردار است. یک نظافت‌چی حرفه‌ای باید به‌طور مستمر در حال رعایت نکات ایمنی باشد تا سلامتی خود و دیگران را تضمین کند.
در نهایت، نظافت حرفه‌ای دیگر یک وظیفه ساده نیست. این حرفه نیازمند دانش، تخصص و روش‌های دقیق است که با رعایت استانداردهای بهداشتی و محیطی، به تضمین سلامت و تمیزی محیط‌ها کمک می‌کند.
